De Vlaamse regering wil werkende ouders met minstens een 4/5 job voorrang geven in de kinderopvang, nu er op veel plaatsen tekort zijn. Dat klinkt goed en logisch doch deze beslissing is geen oplossing maar een noodmaatregel voor een veel groter onderliggend probleem: er woekert een dubbele zorgcrisis die onze samenleving in haar kern raakt. Het tekort aan personeel in zowel de kinderopvang als de ouderenzorg legt de kwetsbaarheid van onze zorgsystemen bloot en heeft verstrekkende gevolgen voor degenen die afhankelijk zijn van deze cruciale diensten.
Crisis in de kinderopvang
Het tekort aan gekwalificeerd personeel in de kinderopvang bestaat al geruime tijd en leidt tot langere wachtlijsten en overvolle kinderopvangcentra. Veel werkende ouders zijn afhankelijk van kinderdagverblijven en naschoolse opvangfaciliteiten om hun kinderen te verzorgen terwijl ze aan het werk zijn. Werkende ouders die 4/5 of meer werken krijgen nu voorrang op ouders die minder werken. Begin er maar aan als alleenstaande werkende mama of papa met een halftijdse job. Het zorgt voor verhitte debatten tussen werkende ouders terwijl het debat veel beter zou gaan over het activeren van meer mensen (in de zorg) om zo voldoende kinderopvangplaatsen te kunnen creëren voor alle werkende ouders met kinderen.
Crisis in de ouderenzorg
Niet alleen de kinderopvang maar ook de ouderenzorg kampt al jarenlang met een vergelijkbaar probleem. De vergrijzende bevolking heeft geleid tot een grotere vraag naar diensten in de ouderenzorg, terwijl het aantal beschikbare zorgverleners niet in dezelfde mate is toegenomen. Dit resulteert in overbelaste zorginstellingen en een gebrek aan persoonlijke aandacht voor de ouderen die onze zorg het hardst nodig hebben. De coronacrisis heeft dit probleem alleen maar uitvergroot en versterkt.
Gevolgen voor de samenleving
Deze dubbele zorgcrisis heeft verstrekkende gevolgen voor de samenleving. Allereerst staan gezinnen voor ongekende uitdagingen, omdat ze worstelen om de juiste opvang en zorg te vinden voor hun kinderen en oudere familieleden, en dit allemaal in combinatie met een job. Bovendien heeft het personeelstekort in de kinderopvang én ouderenzorg geleid tot een overbelasting van degenen die nog steeds in de sector werken. Het leidt tot burn-out, demotivatie en uitstroom van geëngageerde zorgverleners, wat de kwaliteit van de zorg nog meer in gevaar brengt.
Aanpakken van de zorgcrisis
Het aanpakken van deze dubbele zorgcrisis zal dus niet opgelost worden door in de kinderopvang voorrangsregels in te voeren tussen werkende ouders. Verbeterde werkomstandigheden, een aantrekkelijker statuut en minder bureaucratie (meer mensen aan het bed in plaats van aan een bureau) zijn essentieel om het personeelstekort aan te pakken en ervoor te zorgen dat zorgverleners gemotiveerd en betrokken blijven. Als we er niet in slagen om voldoende personeel in de kinderopvang en ouderenzorg te garanderen, riskeren we de meest kwetsbaren in onze samenleving in de steek te laten. En dat kan toch niet de bedoeling zijn?